Jak działa Cogito 21 w praktyce

IDEA: Skąd wzieło się Cogito 21?

W 2016 roku nasz zespół prowadził badania dla MEN na temat współczesnych zagrożeń w sieci dla uczniów. Z ich rezultatów wynikło, że jednym z największych problemów uczniów jest rozróżnianie w Internecie informacji prawdziwych od fałszywych. Zaczęliśmy analizować temat dokładniej i odkryliśmy, że nie ma w Polsce żadnego projektu ani programu, który uczyłby dzieci, w jaki sposób poradzić sobie z oceną wiarygodności informacji w cyfrowej dżungli. Odpowiedzią na ten właśnie brak jest Cogito 21 – nauka krytycznego myślenia na potrzeby 21 wieku.

KONKURS: Ramy ogólne

Główną częścią programu Cogito21 jest konkurs krytycznego myślenia, składający się z dwóch etapów. Pierwszy etap odbywa się na terenie szkoły, drugi, dla reprezenztantów najlepszych placówek, ma miejsce we Wrocławiu, na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego.

1 KROK: Zgłoszenie

Pierwszym działaniem, jakie musi podjąć szkoła, by wziął udział w programie jest zgłoszenie się i zarejestrowanie Klubu Cogito21. W tym celu szkoła wyznacza jednego nauczyciela, który będzie Opiekunem Klubu Cogito21. Rejestracja ta wiąże się z jednorazową opłatą, w wysokości 390 zł. W ramach kwoty tej szkoła otrzymuje:

• Poradnik dla nauczycieli na temat tego, jak uczyć krytycznego myślenia
• 5 scenariuszy lekcji wychowawczych na temat mądrego korzystania z informacji w Internecie
• Udział w 2 webinarach (kursach internetowych) dla nauczyciela, będącego opiekunem Klubu Cogito21
• Udział szkoły w konkursie
• 2 bezpłatne spotkania wideo (przez Skype) z koordynatorem merytorycznym konkursu, w trakcie którego omówi on z nauczycielem i uczniami należącymi do Klubu Cogito 21 działania w szkole i da informację zwrotną na temat ich pracy

2 KROK: Rozpoczęcie działań

Po zarejestrowaniu w szkole Klubu Cogito21, rozpoczyna się pierwszy etap konkursu. Trwa on do 28 lutego 2017. Aby wziąć w nim udział Opiekun Klubu zaprasza do niego czwórkę uczniów, którzy wspólnie z nim będą reprezentować szkołe w konkursie. Ich zadaniem będzie przygotowanie i przeprowadzenie na terenie szkoły kampanii informacyjnej, celem której będzie uświadomienie innych uczniów, jak wiele nieprawdziwych informacji znajduje się w Internecie i jak można się przed tym zabezpieczyć.

3 KROK: Pierwsze spotkanie wideo z koordynatorem merytorycznym konkursu

Gdy Klub (w postaci nauczyciela i uczniów) rozpocznie swoje działania, po okresie dwóch tygodni ma możliwość spotkania się poprzez wideorozmowę z koordynatorem merytorycznym konkursu. W trakcie rozmowy koordynator podpowie możliwe działania, odpowie na wszelkie pytania uczniów i nauczyciela i doradzi, jak przygotować kampanię, która ma szanse wygrać w konkursie.

4 KROK: Kampania informacyjna

Po spotkaniu wideo członkowie Klubu rozpoczynają działania w ramach kampanii informacyjnej. W pakiecie rejestracyjnym znajdą się szczegółowe wymagania na temat tego, jak kampania ma wyglądać i jakie powinna zawierać elementy oraz podpowiedzi i gotowe pomysły, możliwe do wykorzystania. Uczniowie będą mogli na przykład zorganizować wewnątrzszkolny konkurs wyszukiwania informacji, stworzyć bloga z przykładami fałszywych informacji znalezionych w sieci, czy też przeprowadzić akcję społeczną na Facebooku.

5 KROK: Dokumentacja kampanii informacyjnej

Przez cały czas trwania kampanii informacyjnej, uczniowie z Klubu powinni ją dokumentować w formie wideo. Finalnym elementem konkurs będzie bowiem nakręcenie krótkiego filmu, trwającego od 4 do 6 minut, przedstawiającego, na czym polegała kampania, jakie jej elementy zostały zrealizowane i jakie dały efekty. Film ten zostanie wysłany do jury konkursowego, które oceni go i na tej podstawie wyłoni szkoły, które awansują do drugiego etapu konkursu.

6 KROK: Drugie spotkanie wideo z koordynatorem merytorycznym konkursu

Na podstawie otrzymanych filmów jury konkursowe wybierze te szkoły, które zostaną zaproszone do udziału w drugim etapie konkursu we Wrocławiu. Łącznie będzie to maksymalnie 60 szkół – po 20 szkół podstawowych, 20 gimnazjów i 20 szkół ponadigmnazjalnych. Niezlażnie od wyniku, uczestnicy konkursu z każdej ze szkół, zostaną zaproszeni na drugą rozmowę z koordynatorem merytorycznym konkursu. W jej trakcie omówi on z uczniami ich pracę oraz przedstawi informację zwrotną na temat wysłanego przez nich filmu.

7 KROK: Konkurs we Wrocławiu

Przedstawiciele szkół, które zostaną zaproszone do udziału w drugim etapie konkursu, będą mogli zmierzyć się z jednym zadaniem finałowym we Wrocławiu. Zadanie to będzie polegało na ocenie otrzymanego tekstu z Internetu, pod kątem jego wiarygodności. Uczestnicy będą mieli dwie godziny, w trakcie których będą mogli korzystać ze wszelkich mediów cyfrowych (telefonów, komputerów, tabletów), by ustalić, które z otrzymanych informacji są prawdziwe, a które nie. Wyniki swoje pracy zaprezentują w postaci dwuminutowego filmu, dokumentujące zarówno ich odpowiedzi, jak i rozumowanie, którego ich do tego doprowadziło.

Wszyscy finaliści konkursu otrzymają wyróżnienia, zaś drużyny, które zdobędą jedno z pierwszych trzech miejsc, otrzymają nagrodę od organizatorów.
Każda szkoła, która weźmie udział w programie, otrzyma certyfikat „Szkoły uczącej mądrego korzystania z informacji w Internecie”